یخ كسی گرفتن یا نگرفتن
وقتی كسی به منظور رسیدن به هدفی زحمت ورنجی متحمل شود و وقتی تلف كند و سرانجام نتیجه بگیرد یا نگیرد این مثل آورند.
مأخذ: یخ گرفتن مربوط به زمان قدیم است كه هنوز یخچال صنعتی و آب سردكن و امثال آن نبود. درهر شهری برای رفع احتیاج یخ در تابستان، یخچال طبیعی وجود داشت. ساختن این گونه یخچال‌ها و تهیه یخ در رساندن آن به بازار فروش كار آسانی نبود، گرچه با آب باران و آب جاری غیر بهداشتی تهیه میشود. مایه اصلی یخچال طبیعی بسته به خوب یخ بستن آب در زمستان بود.
یخچال داران در سال‌هایی كه زمستان سرد میشد و یخ كاملاً میگرفت سود خوبی میبردند، ولی اگر زمستان چنان سرد نمیشد كه آب به خوبی منجمد شود، بدیهی است كه به آنها ضرر وارد میشد. این بود معنی یخ گرفتن یا نگرفتن.
(نامیكه امروزه بر یخچال‌های صنعتی گذارده اند واقعاً نام بی مسمایی است، زیرا كلمه یخچال از دو واژه " یخ " و " چال " كه به معنی گود و چاله است كه اشاره به استخری كه آب در آن جمع میكردند كه یخ بسازند، است. ولی دستگاهی كه ما امروزه به نام یخچال استفاده میكنیم خوب بود یخدان، یخساز یا چیزی بهتر از این نامگذاری میشد.
بازگشت به فهرست زبانزدهاگردآوری و کُدنویسی شده برای تالار میدوری توسط : میدوری