نعل وارونه می زند
افراد مُزَور و مُذبذِب پایبند صراط مستقیم نیستند و اصولا برنامه و برداشت زندگی آنها برمدار صحت و صداقت نیست. روال و رویه ی کارشان بیشتر بر این است که مقصود و منظور خویش را از راه معکوس انجام دهند و از راهی به سوی مقصد پیش بروند که در بادی امر جلب نظر نکند و به اصطلاح دست آنها خوانده نشود.
این گونه آحاد و افراد را در عرف اصطلاح عامه مذبذب و عمل آنها را «نعل وارونه» میگویند که در قرون معاصر رنگ سیاسی نیز به خود گرفته است زیرا دول معظمه و آن عده سیاسیون کهنه کاری که در صحنه ی سیاست جهانی با شکست مواجه میشدند و افکار ملل ضعیف و استثمار شده را به سوی خود معطوف نمیدیدند از همان طریقی وارد میشدند که مورد علاقه و خاطرخواه همان ملت باشد ولی در باطن دست به کار میشدند و منظور نهایی خویش را به کرسی اجابت مینشاندند.
نعل وارونه در سیاست فعلی دنیا نیز گاهگاهی بی ارج و مقدار نیست و زورمندان عالم از رهگذر سیاست نعل وارونه استفاده میکنند یعنی به ظاهر عیسی رشته و مریم بافته جلوه گری میکنند ولی باطنا دست شیطان را از پشت میبندند.
به عبارت اخری نعل وارونه میزنند تا ردپای خویش را در جهت مصالح ملتهای ضعیف و ناتوان بنمایانند ولی منافع ملک و ملت خود را از نظر دور نمی دارند.
اما ریشه ی تاریخی این ضرب المثل :منطقه ی عربستان سرزمینی است سوزان و بایر، بیابانی است کران تا کران مسطح و هموار. در حال حاضر اگر باران نعمت و ثروت از رهگذر طلای سیاه نفت بر سکنه ی این مرز و بوم باریدن گرفت اما در اعصار گذشته و در عهد جاهلیت بخصوص در آن قرون متمادی که خود با سوسمار و موش صحرایی و شیر شتر تغذیه میکردند کار و حرفهی اصلی آنها علی الاکثر جنگ و خونریزی، تجاوز و تعدی، دستبرد و سرقت بود. به قبایل یکدیگر میتاختند و هرچه به دستشان میآمد یکسره به یغما میبردند.
حتی به این هم قناعت نکرده و زنان و دختران و کودکان قبیله ی مغلوب را چون بردگان در معرض من یزید و بیع و شری قرار می دادند.
به راستی فقر و بیکاری بدبلایی است، هیچ مصیبتی بالاتر از این نیست که آدمی استعداد کار و قدرت تحرک داشته باشد ولی امکان فعالیت برای او فراهم نباشد تا با آرامش خاطر زندگی کند و به حکم اضطرار و مسکنت ناگزیر از انحراف و تخطی نگردد.
اعراب بدوی به تمام معنای کلمه ی مصداق عبارت بالا بودند. در سرزمینی زندگی میکردند که شنهای متحرک سراسر آن را پوشانده آب و نان به منزله ی اکسیر بود. برای این دسته از مردم که در صحرای سوزان و لم یزرع غوطه میخوردند پیداست که قتل و غارت، شبیخون زدن به قوافل ، حمله و تهاجم به مناطق معمور عربستان مستعد به نظر نمیرسید . میزدند و میکشتند و از هرگونه ایذا و اضرار کوتاهی و واهمه نداشتند.
این نکته هم ناگفته نماند که بعضی از اعراب، به حکم ضرورت و احتیاج در تشخیص ردپا مهارت به سزایی داشتند. هر کس به قبیله ی آنها دستبرد میزد از ردپای اسب و انسان به دنبالش میشتافتند و سارق و متجاوز را به هرجا که فرار می کرد بالاخره دستگیر می کردند. چون مهاجمین و متجاوزین به این مسئله واقف بودند لذا برای آنکه ردپای آنها و مرکوبشان معلوم و مشخص نگردد همیشه به سم پای اسبان خویش نعل وارونه میزدند تا مسیر رفت و برگشت آنها مخدوش شود و ردپا شناسان نتوانند بر آنها دست یابند.
تعبیر «نعل وارونه» پس از چندی به سایر مناطق نیز سرایت کرد و حتی ترکمانان در صحرای وسیع و پهناور ترکمنستان از این شیوه پیروی کرده اند.
بازگشت به فهرست زبانزدهاگردآوری و کُدنویسی شده برای تالار میدوری توسط : میدوری